Je kunt de groenten onderverdelen in o.a. bladgroenten, koolsoorten en knolgroenten. Wat zijn knolgroenten vraag jij je misschien af? Knollen, knolgewassen of knolgroenten zijn groenten die onder de grond groeien. Ze zijn de vruchten van de aarde.
Er zijn heel veel verschillende soorten knolgewassen, van koolrapen, wortelen tot aan bietjes toe. Sommige van deze groenten zaten in het vergeethoekje, maar hebben nu een serieuze comeback gemaakt zoals de pastinaak bijvoorbeeld.
Knolgroenten of knolgewassen
Knolgroenten zijn dus eetbare wortels of knollen. Het kunnen lange dunne groenten zijn maar ook ronde dikke groenten zoals bijvoorbeeld de biet of knolselderij.
Bij knolgroenten denken we meestal de winter, maar deze groenten zijn ook ’s zomers vers te koop. Ze zijn het hele jaar door een gezonde en veelzijdige groente, ’s winters in een lekkere soep, stoofpot, als puree of geroosterd en zomers als rauwkost.
Wat zijn knolgroenten:
De bolvormige knolgroenten zijn:
Aardpeer
De aardpeer is een bijzonder knolletje met een heerlijke en een beetje zoete smaak. Het was een vergeten groente, maar je ziet de aardpeer steeds meer. Vooral bij de (biologische) winkels en groenteboeren. De aardpeer wordt ook wel topinambour of Jerusalem artichoc genoemd.
Koop de stevige knolletjes, dus niet de verschrompelde exemplaren.
Een hele verse aardpeer is crèmekleurig.
Aardperen zijn licht verteerbaar, heel erg voedzaam en ook nog goed voor je. Het enige nadeel ervan is dat je er iets winderig van wordt (je bent dus gewaarschuwd).
Smaak: de smaak van de knol is iets zoet en heeft iets van de smaak van een artisjok.
Verkrijgbaar: van november tot maart.
Jonge aardperen kan je met schil eten, zoals in dit recept: In de oven geroosterde aardperen.
Ook lekker om er een soep, puree of gratin van te maken.
Biet
Bietjes zijn één van de gezondste knolgroenten, ze zitten vol met vezels, mineralen en vitaminen. Rode bietjes zijn het hele jaar door vers verkrijgbaar omdat er een zomer en winter variant van bestaat. De zomerbiet is kleiner en wordt meestal per bosje verkocht, ze worden daarom ook wel bosbiet genoemd.
De winterbiet is een stuk groter en worden los verkocht. De smaak is hetzelfde, echter de winterbiet heeft langer nodig om gaar te worden.
En de prachtige gekleurde bietjes vind je vanaf de herfst bij de groenteboer.
Ik koop de bietjes meestal rauw en pof ze dan gaar in de oven. Hierdoor krijg je een intensere bietsmaak.
Smaak: bietjes hebben een frisse en aardse smaak.
Omdat wij zo gek zijn op bietjes, staan er veel recepten met bietjes op de site. Zo heb ik 4 verschillende rode bietensoepjes erop staan. En wat dacht je van een Tartaar van rode biet,
Geroosterde bietjes of deze heerlijke Salade van gekleurde bietjes met geitenkaas?
Knolselderij of Knolselder
Deze knol is niet de mooiste van de knolgroenten, maar wel ontzettend lekker en gezond.
Knolselderij kennen we vooral als ingrediënt voor de erwtensoep, maar je kunt er nog zoveel meer mee. Koop een stevige hele knol en ga ermee experimenteren. Het is wel een dingetje om deze knol te snijden en te schillen, het beste kan je het in dikke plakken snijden en de plakken dan schillen. Snijd ze in blokjes voor verder gebruik.
Smaak: knolselderij heeft een nootachtige en aardse maar toch ook een frisse smaak.
Verkrijgbaar: van augustus tot en met maart.
Met knolselderij kan je alle kanten op, je kunt het koken, roosteren of grillen. Maak er een frisse salade van, een soep, puree of rooster het in z’n geheel of in plakken.
Koolraap
Deze groente wordt niet vaak meer gegeten en dat is jammer. De koolraap is een lekkere pittige wintergroente die vol met vitamine C, mineralen, antioxidanten en vezels zit. En dat kunnen wij wel gebruiken in de winter.
Koolraap behoort ook tot de koolsoorten, maar groeit in tegenstelling tot de koolsoorten onder de grond.
Het is een dikbuikige knol met een ruwe gele/paarse schil.
Koolraap en knolraap worden vaak door elkaar gehaald, maar het zijn twee verschillende groenten.
De smaak is zacht zoetig en aromatisch.
Verkrijgbaar: van oktober t/m maart.
Je kunt koolraap koken, stoven, roosteren of frituren. Probeer eens deze heerlijke Tempura van koolraap of Koolraapblokjes geglaceerd in miso boter.
Meiraap
Meiraap (ook wel meiknolletje of knolraap) is een rond wit/paarse knolletje is weer ontdekt. Vroeger één van de hoofdgroenten in ons land, maar later helaas verguisd tot veevoer, tot het een vergeten groente werd. Ook de meiraap zit boordevol vitaminen, mineralen, antioxidanten en vezels. Het blad van het meiraapje kan ook gegeten worden, dat zijn de raapstelen.
Smaak: lichtzoet en lekker zacht pittig.
Verkrijgbaar: van april t/m november is de meiraap verkrijgbaar vanuit Nederland.
Je kunt er soep of een puree van maken. Koken of roerbakken.
Probeer deze Gekruide meiknolletjes of Zalm met geroosterde meiknolletjes en sinaasappel eens.
Radijs
De kleine radijsjes vallen ook onder de knolgroenten. Ze zijn dan wel klein, maar zitten vol met smaak en vitaminen, mineralen en vezels.
Ook hier geldt…koop stevige en fris uitziende radijsjes. Je kunt ze los kopen of in bosjes met het blad er nog aan. Als het blad lichtgroen en stevig is, weet je zeker dat je verse radijsjes hebt.
Smaak: radijsjes kunnen rauw behoorlijk pittig zijn.
Verkrijgbaar: ze zijn het hele jaar rond te koop.
Radijsjes worden vooral gebruikt in salades, maar in z’n geheel geroosterd of gebakken zijn ze ook erg lekker. En deze Radijs tzaziki met pijnboompitjes is een superlekker bijgerecht bij geroosterd vlees of vis.
Zoete aardappel
Jaja, de zoete aardappel valt onder groenten en daarom staat hij ook in het rijtje van knolgroenten. Bataten zijn het, exotische vitaminebommen met een heerlijke zoete smaak. Ook deze knol zit vol goede stoffen zoals vitamine A en C, mineralen, antioxidanten en betacaroteen. Er zijn oranje, paarse en witte zoete aardappelen.
Smaak: de smaak is zoet en zacht.
Verkrijgbaar: ze zijn in principe het hele jaar door verkrijgbaar.
Je kunt zoete aardappelen koken, bakken, roosteren en poffen en ze zijn lekker in zowel hartige als zoete gerechten.
Ik heb heel veel zoete aardappelrecepten op de site staan, van gevulde, geplette, smoothies, cakes, stoofpotjes, curry’s, puree tot aan frietjes toe. Zoek ze maar eens op.
De peenvormige knolgroenten zijn:
Cassave
De cassave, ook wel tapioca of yucca genoemd, is ook een eetbare wortelknol. Deze knol komt oorspronkelijk uit Afrika en Zuid-Amerika, en is steeds meer ingeburgerd in onze keuken. Zelfs de groenteboer in ons kleine dorpje verkoopt het, maar je kunt ze ook bij de grote supermarkten of toko’s vinden.
Smaak: deze zoete en iets bittere knol heeft een aardappelsmaak.
Verkrijgbaar: in principe het hele jaar door verkrijgbaar.
Het schillen van de cassave is een hele klus omdat de schil nogal hard is. Je kunt de cassave koken, bakken, er soep, patat of chips van maken.
Ik heb een heerlijk recept met cassave voor jou, namelijk deze Surinaamse Telo met Bakkeljauw.
Pastinaak
De pastinaak ook wel pinksternakel of witte peen genoemd, is een hele oude peenachtige groente die nu weer in ons land verbouwd wordt. Deze dikke peen is rijk aan foliumzuur en is ook een goede bron van vitamine B1.
De wortel wordt snel slap, bewaar ze daarom hoogstens 3 dagen en het liefst in een papieren zak in de groentela van de koelkast.
Verkrijgbaar: van oktober tot en met maart
Smaak: deze witte wortel is zeer smakelijk en iets minder zoet dan de gewone wortel, de smaak lijkt iets op knolselderij.
Bereidt de pastinaak zoals een wortel, de kooktijd is wel iets korter. Heerlijk in stamppot, als puree, frieten of in een soep.
Probeer deze Geroosterde pastinaak, Pastinaakpuree met paddenstoelen in rode wijnjus of heerlijke Pastinaak muffins eens.
Peterseliewortel
De peterseliewortel zit vol met vitamines en waardevolle mineralen. Het is een witte lange wortel, die een beetje lijkt op een pastinaak.
Verkrijgbaar: vanaf oktober tot de vorst invalt in biologische winkels, groenteboeren en markten.
Smaak: het blad smaakt net zoals peterselie en kan je ook gebruiken in soepen en allerlei andere gerechten. De witte wortel smaakt een beetje als pastinaak en knolselderij, maar met een duidelijk peterseliesmaak.
Zowel het blad als de kruidige wortel zijn erg lekker, maak er een soep of puree van.
Probeer deze stevige Peterseliewortel soep met gerookte zalm.
Rammenas en rettich
De rammenas komt oorspronkelijk uit Azië en Verkrijgbaar: vanaf uit het Middellands Zeegebied. Het is een zeer oud gewas en wordt al duizenden jaren geteeld. In Duitsland wordt het veel gegeten. De rammenas is meestal zwart, maar kan ook wit of andere kleuren zijn. En de rammenas kan een knolletje of een lange peen zijn.
Daikon is een rammenassoort uit Japan.
Verkrijgbaar: de zwarte rammenas wordt ook wel winterrammenas genoemd omdat deze net voor en in de wintermaanden verkrijgbaar is.
De schil is niet eetbaar en moet worden geschild!
Smaak: scherp en lijkt op die van radijsjes.
Zwarte rammenas eet je rauw, in dunne plakken op je boterham met kaas bijvoorbeeld. Of in deze heerlijke Salade met koolrabi, rammenas en gerookte eendenborst.
Rettich is een witte rammenas en is ook een zeer oud gewas Het is een langwerpige, witte wortel en is net zoals de rammenas familie van de radijsjes.
Verkrijgbaar: rettich wordt ook witte zomerrammenas genoemd, dus die zal je in de zomer bij de groenteboer zien liggen.
Smaak: rettich heeft ook die typisch frisscherpe smaak. Laat ze niet te lang liggen, dan worden ze minder lekker.
Ook de rettich wordt meestal rauw gegeten, geraspt of in dunne plakjes gesneden. Het geeft een salade een lekkere pittige bite, maar je kunt het ook als rauwkost met een dip serveren. Probeer ook eens deze zalige Teriyaki zalm met zoetzuur van rettich of Rettich burgertjes.
Schorseneer
Schorseneren zijn lange dunne wortels met een bruine schil en worden ook wel zwarte wortel, winterasperge of armeluisasperges genoemd. Het is ‘familie’ van wortels, pastinaak, peterseliewortel en peen. De bleekcrème wortel is heerlijk en ook supergezond, ze bevatten veel ijzer.
Deze groente is een beetje verdwenen, omdat het schoonmaken lastig is. Ze worden daarom ook keukenmeidenverdriet genoemd.
Leg de schorseneren in een bak water, dan schillen ze wat makkelijker. Trek huishoudhandschoenen aan, schrob de wortels en schil ze vervolgens met een dunschiller. Leg de schorseneren in schoon water met wat citroensap, zodat ze mooi wit blijven.
Smaak: lijkt een klein beetje op die van asperges.
Verkrijgbaar: herfst/winter.
Schorseneren worden vaak geserveerd zoals asperges, namelijk met gehakte eieren, peterselie, Hollandaise saus en/of boter.
Of probeer eens deze bijzondere Schorseneer tagliatelle met garnalen en/of Orzotto met balsamico schorseneren.
Wortel
Je hebt diverse wortelsoorten, dit zijn o.a. de winterpeen, waspeen, bospeen en oerpeen.
Ook wortelen zijn supergezond, ze zijn rijk aan vitamine A en K en ze zijn erg goed voor je ogen, je haren en je huid. Tegenwoordig vind je wortelen in allerlei kleuren en elke kleur heeft weer zijn specifieke smaak en goede stoffen.
Verkrijgbaar: het hele jaar door zijn de verschillende wortelsoorten verkrijgbaar, winterpeen en de gekleurde wortels in de herfst en winter en de bospeen zomers.
Wortels kan je rauw eten met een lekkere dip. En verder kan je ze op heel veel manieren bereiden, van gekookt, roergebakken, gestoofd, geroosterd, in soep, puree, hummus, smoothie en zelfs in cake.
Zijn knolgroenten gezond?
Ja knolgroenten zijn erg gezond, ze bevatten veel voedingsstoffen zoals vitaminen, mineralen en vezels en daarnaast bevatten ze weinig calorieën. En omdat de meeste knolgroenten ’s winters verkrijgbaar zijn, komt dat goed uit….we kunnen wel een boost gebruiken in de koude maanden.
Als je gevarieerd eet met lekker veel groenten die in het seizoen zijn zal dit jouw gezondheid ten goede komen.
Bewaren
Knolgroenten bewaar je het beste op een koele en donkere plek! Daar blijven ze lang goed. Aangesneden knolgroenten verpak je in huishoudfolie en bewaar je in de koelkast.
Note:
Aardappelen, uien en knoflook zijn ook knolgewassen. Het zijn alleen geen groenten, daarom heb ik ze verder niet genoemd in deze blog.
